Böcekleri kullanmayı bilenlere..

Social Navigation

Ametabol gelişim, Tysanura sp.

Böceklerde büyüme ve gelişim genel özellikleri

Böceklerde büyüme ve gelişme genel özellikleri

yumurtadan ergin bireye gelişirken bir seri aşamalardan geçmektedirler. Bu aşamalarda meydana gelen değişimler ve geçirdikleri süre gruplara göre değişiklik göstermektedir. Bunun yanı sıra aynı türe ait bireylerde de çevresel koşullara bağlı olarak gelişim farklılıkları ortaya çıkmaktadır. Örneğin; gelişim döngüsü sıcaklık artışıyla orantılı olarak kısalmaktadır. Bu nedenle klimatik faktörlerle bir bütün olarak çalışılan grupların gelişimlerinin bilinmesi, cesetler üzerinde ölüm sonrası geçen sürenin ve ölüm nedenlerinin tahmininde doğru verilerin elde edilmesini sağlayacaktır.

Ametabol gelişim, Tysanura sp.
Ametabol gelişim, Tysanura sp.

Böceklerde çiftleşme şekilleri gruplara göre farklılık gösterir. Bazılarında süre çok kısa olduğu gibi bazılarında da saatler sürer. Bu sırada rahatsız edildikleri takdirde, örnek olarak bazı kelebek türleri, sinekler çiftleşme durumunu bozmadan başka bir yere uçarak kaçarlar. Böcekler genellikle ovipardır. Nadiren vivipar ve ovovivipar olanları görülür. Sonuncu da yumurta bırakılır bırakılmaz yavru çıkar (sineklerde). Vivipar olanlarda ise (çeçe sineği) vaginada tek yumurta gelişir. Besin maddesi olmadığından embriyo ana karnında çıkar ve buradaki besin maddesi ile beslenir, dışarıya larva olarak doğar.

Böceklerde yumurtalar çeşitli şekillerde bırakılır. Bazı kelebek türleri (Melanargia) yumurtaları uçuş sırasında otlar üzerine serperler. Çoğunlukla larvaların besleneceği bitkilerin yaprak altı veya saplarına yapıştırırlar. Yumurtalar tek tek bırakıldığı gibi topluca, belli bir şekil ya da topluluk halinde de bırakılır. Hamam böcekleri (Blatta), Peygamberdevesi (Mantis), Hydrophilus yumurtalarını bir kapsül veya kokon içerisine doldurarak bırakır. Çekirgelerin bir kısmı toprak içine açtıkları çukurlara yumurta bırakır. Parazit arılar yumurtalarını larvalarının gelişeceği diğer böceklerin larvalarının vücutlarına şırınga ederler (Ichneumonidae, ). Odonat’larda yumurta bırakacak dişi fert suya girerek su bitkilerinin üzerine yumurta bırakır.

Böceklerin gelişiminde yumurta, larva, nimf, pupa ve ergin olmak üzere beş farklı dönem gözlenmektedir.


Cenk Önsoy

Bilim Günlüğü ve Biyoloji Günlüğü projelerini yürüten, BSc ve MSc derecelerine sahip bir biyolog olarak sizlerle naçizane bilgilerimi paylaşıyorum.